Έθιμα γάμου στην Μακεδονία

Έθιμα γάμου στην Μακεδονία – παραδοσιακός γάμος.

Τα … παλιά χρόνια, το πότε και με ποιον θα παντρεύονταν τα παιδιά τους, αποφάσιζαν οι γονείς και μάλιστα ο πατέρας, μόνος ή με την βοήθεια του προξενητή. Αφού κανόνιζαν την προίκα, έκαναν τους αρραβώνες και ο γάμος έπρεπε να γίνει το πολύ μέσα σε 5 μήνες από την επισημοποίηση της σχέσης.

Κουμπάρος σύμφωνα με την παράδοση έπρεπε να γίνει ο νονός του γαμπρού με συνοδεία τα μπρατίμια όπως έλεγαν τους αδέσμευτους φίλους του νέου που θα παντρευόταν. Μάλιστα το γεγονός του γάμου γινόταν γνωστό από τις δυο οικογένειες μέσα από τις αμέτρητες τουφεκιές που σκορπιζόταν στον αέρα και το γλέντι με τα νταούλια που έκαναν.

Δύο μέρες πριν τον γάμο, που σύμφωνα με το έθιμο γινόταν πάντα Κυριακή, στέλνονταν τα καλέσματα στους συγγενείς και φίλους. Τα καλέσματα που ήταν ζαχαρωτά τυλιγμένα σε λευκό χαρτί και δεμένα με κόκκινη κλωστή τα μοίραζαν μόνο άντρες. Οι γυναίκες τώρα από το σόι του γαμπρού, ετοίμαζαν τα κανίσκια, καλέσματα για τον κουμπάρο και τα μπρατίμια. Την Κυριακή το πρωί όλοι μαζί συγγενείς και καλεσμένοι του γαμπρού συγκεντρώνονταν και ξεκινούσαν για να πάνε να πάρουν την νύφη.

Η νύφη σύμφωνα πάντα με τα έθιμα της Μακεδονίας, όση ώρα ετοιμάζονταν έπρεπε να κάθετε πάνω σε μια ψάθα, κάτω από την οποία υπήρχε ένα σίδερο για να είναι …σιδερένιος ο γάμος της. Μάλιστα το σίδερο είχε την μορφή λουριού το οποίο το περνούσαν 3 φορές γύρω από το σώμα της για την αβασκανία και το κακό μάτι. Η παράδοση ήθελε όλα τα προικιά της, ακόμη και τα νυφικά της ρούχα, να τα βάζουν μέσα σε ένα κόσκινο με ρύζι και γλυκά ( για να έχει γλυκό και στεριωμένο έγγαμο βίο ) και μάλιστα το νυφικό το πετούσαν κάτω 3 φορές πριν της το φορέσουν.

Όταν έφταναν όλοι από την πλευρά του γαμπρού, μια κοπέλα από τους συγγενείς της νύφης τους καλοδεχόταν και πρόσφερε γλυκό στον γαμπρό. Έπειτα τον καλοσώριζαν οι γονείς της νύφης και περίμεναν ώσπου η κοπέλα να εμφανιστεί. Καθώς έβγαιναν πρώτα τα προικιά, 2 μπράτιμοι της φορούσαν την σιδερένια ζώνη και τα νυφικά παπούτσια της.

Εκείνη τότε ξεκινούσε και έχοντας στα χέρια μια κουλούρα το ονομαζόμενο κλίκι, την έκοβε και πετούσε ένα κομμάτι στα κεραμίδια του σπιτιού και ένα κρατούσε εκείνη. Όλοι οι προσκεκλημένοι πετούσαν ρύζι για να ριζώσει το ζευγάρι και ξεκινούσαν για την εκκλησία. Τότε δεν είχαν στέφανα αλλά ο κουμπάρος σκέπαζε τα κεφάλια τους με ένα μεταξωτό μαντήλι κρατώντας από ένα αναμμένο κερί για τον καθένα ώστε να φωτιστούν οι νεόνυμφοι.

Μετά το τέλος του μυστηρίου ξεκινούσαν όλοι μαζί για το σπίτι του γαμπρού, όπου η νύφη θα έπρεπε να υποκλιθεί μπροστά στα πεθερικά της και εκείνοι με την σειρά τους να την ασημώσουν. Κατόπιν η νέα έριχνε σε αλεύρι το κομμάτι από την κουλούρα που είχε κρατήσει για να της φέρει γούρι αμέσως μετά ξεκινούσαν τα όργανα και το γλέντι του γάμου που πραγματικά ήταν από τα καλύτερα της εποχής.